Hoe lang kun je de Mirena veilig gebruiken en wanneer stap je over

Hoe lang kun je de Mirena veilig gebruiken en wanneer stap je over

Twijfel je tot welke leeftijd je de Mirena veilig kunt gebruiken, vooral rond de overgang? Je leest hoe lang de Mirena betrouwbaar is (tot 8 jaar), wanneer je hem vervangt of juist kunt stoppen (meestal tot 55 jaar of eerder met een FSH-test), en hoe hij bloedingen kan verminderen of de baarmoeder beschermt bij oestrogeentherapie. Ook ontdek je vanaf welke leeftijd een spiraal geschikt is en wat het verschil is met een koperspiraal.

Wat is de Mirena en hoe lang werkt die

Wat is de Mirena en hoe lang werkt die

De Mirena is een hormoonspiraal die in je baarmoeder wordt geplaatst en continu een kleine hoeveelheid levonorgestrel afgeeft, een progesteron-achtig hormoon. Daardoor wordt het slijm in je baarmoederhals dikker, kan een zaadcel minder makkelijk naar binnen, en wordt het baarmoederslijmvlies dunner zodat een bevruchte eicel zich niet kan innestelen; bij sommige mensen wordt ook de eisprong deels geremd. De Mirena werkt als anticonceptie langdurig en betrouwbaar: je kunt uitgaan van bescherming tot 8 jaar. Dat betekent dat je in die periode niet dagelijks of maandelijks aan anticonceptie hoeft te denken. Veel mensen merken bovendien dat hun menstruaties lichter worden of zelfs wegblijven, wat prettig kan zijn bij hevig bloedverlies.

Wordt de Mirena vooral geplaatst om hevig menstrueel bloedverlies te behandelen, dan wordt meestal elke 5 jaar beoordeeld of vervanging zinvol is. Rond de overgang kan de Mirena ook een rol spelen, omdat het hormoon lokaal werkt en vaak overgangsklachten zoals onregelmatig of hevig bloedverlies dempt. Hoe lang je jouw spiraal precies laat zitten hangt af van je doel (alleen anticonceptie of ook behandeling van klachten), je leeftijd bij plaatsing en eventuele medische aandachtspunten. Je huisarts of gynaecoloog bespreekt met je of je de Mirena tot het einde van de gebruiksduur laat zitten of eerder vervangt, zodat je zeker weet dat je bescherming op peil blijft.

Werking en duur van anticonceptie (tot 8 jaar)

De Mirena werkt door continu een lage dosis levonorgestrel in je baarmoeder af te geven. Dat verdikt het slijm in je baarmoederhals, waardoor zaadcellen moeilijker binnenkomen, en het maakt het baarmoederslijmvlies dunner, zodat een bevruchte eicel zich niet kan innestelen; bij een deel van de gebruikers wordt de eisprong ook deels geremd. Als anticonceptie is Mirena zeer betrouwbaar en langdurig: je bent tot 8 jaar beschermd zonder dat je dagelijks of maandelijks iets hoeft te doen.

Veel je merkt dat je menstruatie lichter wordt of soms wegblijft, wat extra comfort geeft. Is je Mirena vooral geplaatst tegen hevig bloedverlies, dan wordt meestal uitgegaan van een werkzaamheid van ongeveer 5 jaar voor die indicatie. Na de maximale gebruiksduur laat je de spiraal vervangen of verwijderen om je bescherming op peil te houden.

Extra voordelen: minder bloedverlies en steun bij overgangsklachten

De Mirena geeft lokaal een kleine dosis hormoon af, waardoor je baarmoederslijmvlies dunner wordt en je meestal veel minder bloed verliest. Voor veel mensen betekent dat kortere, lichtere of zelfs uitblijvende menstruaties, minder krampen en een kleinere kans op ijzertekort. Rond de overgang kan de Mirena extra steun geven, omdat onregelmatig en hevig bloedverlies vaak juist dan opspeelt; de spiraal brengt rust in je cyclus.

Gebruik je oestrogeentherapie tegen overgangsklachten zoals opvliegers, dan kan de Mirena tegelijk het baarmoederslijmvlies beschermen als progestageencomponent van die behandeling. Houd er wel rekening mee dat het uitblijven van bloedingen het lastiger kan maken om te merken of je al in de overgang zit; bespreek daarom rond je 50e wat voor jou handig is qua vervolgstappen en duur van gebruik.

[TIP] Tip: Mirena tot 55 jaar; geplaatst na 45 vaak voldoende tot menopauze.

Tot welke leeftijd kun je een Mirena-spiraal gebruiken

Tot welke leeftijd kun je een Mirena-spiraal gebruiken

Tot welke leeftijd je een Mirena-spiraal kunt gebruiken, hangt af van je leeftijd, je vruchtbaarheid en de geldige gebruiksduur van de spiraal. Hieronder vind je de praktische richtlijnen.

  • Richtlijnen per levensfase: jonger dan 45 jaar gebruik je de Mirena volgens de geldige duur (tot 8 jaar) en vervang je tijdig als je nog anticonceptie nodig hebt; tussen 45-50 jaar ben je vaak nog (wisselend) vruchtbaar en biedt een geplaatste Mirena tot 8 jaar bescherming; tussen 50-55 jaar blijf je anticonceptie gebruiken, tenzij je eerder zeker weet dat je niet meer vruchtbaar bent.
  • Rond de overgang: omdat bloedingen met een Mirena vaak lichter of afwezig zijn, is de overgang lastiger te herkennen; laat de spiraal zitten zolang je anticonceptie nodig hebt. Is de gebruiksduur (maximaal 8 jaar) bereikt en heb je nog bescherming nodig, laat hem vervangen of kies een alternatief. Is je Mirena rond of na je 45e geplaatst, dan kun je er vaak tot je 55e mee uitkomen, mits de geldige gebruiksduur nog niet is verlopen.
  • Stoppen met anticonceptie: doorgaans ben je veilig om te stoppen op 55-jarige leeftijd. Eerder stoppen kan na je 50e als met bloedonderzoek (FSH) is bevestigd dat je gedurende 12 maanden niet meer vruchtbaar bent; overleg dit met je huisarts of gynaecoloog.

Kort gezegd: ga door met anticonceptie tot 55 jaar of stop eerder met bevestigde postmenopauze na je 50e. Let steeds op de einddatum van je Mirena (tot 8 jaar) en plan tijdig vervanging als je nog bescherming nodig hebt.

Richtlijnen per levensfase: <45, 45-50 en 50-55

Ben je jonger dan 45, dan gebruik je de Mirena vooral als langdurige anticonceptie en laat je hem vervangen zodra de gebruiksduur (tot 8 jaar) afloopt als je nog bescherming wilt. Tussen 45 en 50 is de kans op spontane zwangerschap kleiner, maar nog aanwezig. Laat je in deze fase een Mirena plaatsen, dan kun je vaak tot je 55e veilig doorgaan zolang je binnen de geldige gebruiksduur blijft; merk je geen bloedingen meer, dan kun je na je 50e met je zorgverlener bespreken of een FSH-test helpt bij het beslissen over stoppen.

Tussen 50 en 55 houd je doorgaans anticonceptie aan tot 55 jaar, óf stop je eerder als echt duidelijk is dat je door de overgang bent. Gebruik je oestrogeentherapie, vervang je Mirena dan elke 5 jaar voor baarmoederslijmvliesbescherming.

Rond de overgang: Mirena langer laten zitten of vervangen

Rond de overgang draait de keuze vaak om twee dingen: heb je nog anticonceptie nodig en waarvoor gebruik je je Mirena precies. Gebruik je hem alleen als anticonceptie en is hij geplaatst rond je 45e, dan kun je meestal doorgaan tot je 55e zolang je binnen de maximale gebruiksduur blijft (bescherming tot 8 jaar). Loopt die termijn af terwijl je nog niet zeker door de overgang bent, dan laat je hem vervangen of kies je tijdelijk een andere methode.

Gebruik je oestrogeentherapie tegen overgangsklachten, dan moet je Mirena elke 5 jaar worden vernieuwd voor goede baarmoederslijmvliesbescherming. Weet je niet of je al door de overgang bent, dan kun je na je 50e een FSH-bloedtest overwegen om eerder veilig te stoppen.

Stoppen met anticonceptie: wanneer ben je veilig

Veilig stoppen hangt af van je leeftijd, cyclus en of je Mirena je bloedingen onderdrukt. In de praktijk geldt: je kunt zonder extra testen stoppen met anticonceptie op je 55e, omdat een zwangerschap dan extreem zeldzaam is. Wil je eerder stoppen en heb je een Mirena, dan kun je na je 50e een FSH-bloedtest gebruiken als hulpmiddel. Is je FSH duidelijk verhoogd en blijf je 12 maanden achtereen zonder bloedingen, dan kun je doorgaans veilig stoppen; is de waarde lager, dan test je later opnieuw of ga je door tot 55.

Let er altijd op dat je spiraal zelf nog binnen de geldige gebruiksduur valt. Gebruik je oestrogeentherapie, dan kan je Mirena nodig blijven voor baarmoederslijmvliesbescherming, los van anticonceptie.

[TIP] Tip: Gebruik Mirena tot menopauze; geplaatst na 45 blijft vaak tot 55.

Mirena en de overgang

Mirena en de overgang

Rond de overgang kan een Mirena-spiraal veel rust geven: door de lokale afgifte van levonorgestrel wordt het baarmoederslijmvlies dunner, waardoor onregelmatige of hevige bloedingen vaak afnemen of verdwijnen. Tegelijk heb je betrouwbare anticonceptie zolang je binnen de geldige gebruiksduur blijft (tot 8 jaar voor anticonceptie).

  • Hoe herken je de overgang met een Mirena: omdat bloedingen vaak (bijna) wegblijven, let je vooral op andere signalen zoals opvliegers, nachtzweten, slaapproblemen, stemmingsschommelingen en vaginale droogheid; houd klachten bij en bespreek ze met je huisarts.
  • Na je 50e: bespreek of een FSH-bloedtest helpt om te bepalen wanneer je veilig kunt stoppen, of ga door met de Mirena tot je 55e als deze rond/na je 45e is geplaatst en de gebruiksduur nog niet is verlopen; daarna is anticonceptie meestal niet meer nodig.
  • Opvliegers en andere overgangsklachten: de Mirena zelf pakt vasomotorische klachten (zoals opvliegers) niet aan, maar kan wel dienen als progestageen-bescherming als je oestrogeen toevoegt als hormoontherapie-altijd in overleg met je huisarts.

Twijfel je over vervangen, laten zitten of stoppen, maak dan een plan met je huisarts en check de vervaldatum van je spiraal. Zo blijf je beschermd én houd je grip op je overgangsklachten.

Hoe herken je de overgang als je een spiraal hebt

Met een Mirena blijven bloedingen vaak (gedeeltelijk) weg, waardoor je niet aan je menstruatiepatroon kunt afleiden of je in de overgang zit. Let daarom vooral op andere signalen zoals opvliegers, nachtzweten, slechter slapen, stemmingswisselingen, concentratieproblemen, vaginale droogheid en pijn bij vrijen. Die klachten ontstaan door dalende oestrogeenspiegels en worden door de Mirena niet opgelost, omdat de hormoonafgifte vooral lokaal werkt.

Twijfel je, dan kun je na je 50e een FSH-bloedtest laten doen; een duidelijk verhoogde waarde, twee keer gemeten met enkele weken tussentijd, wijst vaak op gevorderde overgang. Blijft de uitslag onduidelijk, dan herhaal je de test later of ga je door met anticonceptie. Onthoud dat je op je 55e in principe veilig met anticonceptie kunt stoppen, ook als je weinig klachten hebt.

Keuzes na je 50e: FSH-test of doorgaan met Mirena tot 55 jaar

Na je 50e heb je grofweg twee routes. Wil je duidelijkheid, dan kun je een FSH-bloedtest laten doen terwijl je je Mirena draagt; die spiraal beïnvloedt je FSH nauwelijks. Bij herhaald duidelijk verhoogd FSH kun je, als je 12 maanden achtereen geen bloedingen hebt, meestal veilig stoppen met anticonceptie. Vind je testen gedoe, dan kun je simpelweg doorgaan tot je 55e, omdat zwangerschap daarna extreem zeldzaam is.

Let er wel op dat je Mirena nog binnen de geldige gebruiksduur valt; verloopt die vóór je 55e, dan laat je hem vervangen of kies je tijdelijk iets anders. Gebruik je oestrogeentherapie, dan blijft een Mirena nodig voor baarmoederslijmvliesbescherming en vervang je die doorgaans elke 5 jaar.

[TIP] Tip: Laat Mirena zitten tot 55 jaar bij plaatsing na 45 jaar.

Vanaf welke leeftijd mag je een spiraal en welke past bij je

Vanaf welke leeftijd mag je een spiraal en welke past bij je

Een spiraal kan al vanaf je tienerjaren, ook als je nog niet bevallen bent. Er is geen vaste minimumleeftijd; belangrijker is of je zelf gemotiveerd bent en het past bij je situatie. Kies je voor een hormoonspiraal zoals Mirena, dan krijg je betrouwbare anticonceptie met vaak veel minder bloedverlies; Mirena werkt tot 8 jaar en is fijn als je last hebt van hevige menstruaties of bloedarmoede. Is je baarmoeder klein of heb je nooit een bevalling gehad, dan kan een kleiner hormoonspiraalmodel prettig zijn. Wil je geen hormonen, dan past een koperspiraal: die werkt lang (afhankelijk van het type 5 tot 10 jaar) en houdt je natuurlijke cyclus, maar kan je menstruaties wel wat heviger maken.

Rond je 45-55 weeg je mee of je nog anticonceptie nodig hebt en of je Mirena ook gebruikt als ondersteuning bij overgangsklachten of als baarmoederslijmvliesbescherming bij oestrogeentherapie. Ongeacht je leeftijd kijk je naar comfort, bijwerkingen, je cyclus, soa-risico en medische aandachtspunten. Zo kies je in elke levensfase het spiraal dat bij je doelen past en kun je ermee doorgaan tot je zeker niet meer vruchtbaar bent.

Minimale leeftijd en plaatsing (ook als je niet bevallen bent)

Er is geen vaste minimumleeftijd voor een spiraal: je kunt er al als tiener voor kiezen als het bij je past. Belangrijk is dat je goed geïnformeerd bent en samen met je zorgverlener afweegt wat je nodig hebt. Ook als je nog niet bevallen bent, kan een spiraal veilig worden geplaatst; soms is een kleiner hormoonspiraalmodel comfortabeler. Voor de plaatsing checkt je zorgverlener of je niet zwanger bent en of er geen soa of infectie speelt.

De plaatsing duurt meestal enkele minuten; je kunt vooraf pijnstilling nemen en soms is lokale verdoving mogelijk. Direct na plaatsing ben je bij een hormoonspiraal vaak meteen beschermd, bij een koperspiraal altijd direct. Je krijgt uitleg over het controleren van de touwtjes en wanneer je terugkomt voor een controle.

Mirena vs. koperspiraal: leeftijd, wensen en medische aandachtspunten

Onderstaande vergelijking helpt je kiezen tussen Mirena (hormoonspiraal) en koperspiraal op basis van leeftijd, wensen en medische aandachtspunten – inclusief tot welke leeftijd een Mirena-spiraal passend is.

Optie Leeftijd & gebruiksduur Wensen/effecten Medische aandachtspunten
Mirena (levonorgestrel-spiraal) Anticonceptie tot 8 jaar; geplaatst 45 jaar: vaak laten zitten tot 55 jaar. Als deel van hormoontherapie beschermt het baarmoederslijm 5 jaar. Minder/geen menstruatie en krampen; helpt bij hevig bloedverlies en perimenopauzale klachten. Vermijd bij (actieve) hormoongevoelige borstkanker of ernstige leverziekte. Spotting eerste maanden. Na 50 jaar: FSH-test of doorgaan tot 55.
Koperspiraal Type-afhankelijk 5-10 jaar (bijv. TCu380A tot 10 jaar). Te gebruiken tot de menopauze; >50 jaar: stoppen 1 jaar na laatste menstruatie. Hormoonvrij; cyclus blijft; vaker meer/heviger bloedverlies en krampen (vooral eerste maanden). Niet bij Wilson-ziekte of koperallergie, of bij (onbehandelde) menorragie/ernstige anemie. Ook geschikt als noodanticonceptie tot 5 dagen na onbeschermde seks.
Beide (overeenkomsten) Plaatsing op elke vruchtbare leeftijd, ook als je niet bevallen bent; vruchtbaarheid keert snel terug na verwijderen. Zeer betrouwbaar (>99%); éénmalige plaatsing, weinig onderhoud. Kleine kans op expulsie of perforatie; geen SOA-bescherming (condoom bij wisselende partners). Controle alleen bij klachten of onzekerheid.

Kern: kies Mirena als je minder bloedverlies wilt en mogelijk tot 55 jaar door wilt; kies koperspiraal als je hormoonvrij wilt blijven en je bloedingen niet zwaar zijn.

Kies je tussen Mirena en een koperspiraal, dan draait het om wat je wilt en wat medisch verstandig is in jouw levensfase. Mirena geeft lokaal een progestageen af, maakt bloedingen meestal lichter en biedt anticonceptie tot 8 jaar; ideaal bij hevige menstruaties en rond de overgang, en je kunt hem combineren met oestrogeentherapie als baarmoederslijmvliesbescherming. Een koperspiraal bevat geen hormonen, houdt je cyclus natuurlijk en werkt 5-10 jaar, maar kan bloedverlies en krampen versterken.

Beide zijn geschikt van tiener tot midden vijftig; plaats je een Mirena na je 45e, dan kun je vaak tot 55 doorgaan binnen de gebruiksduur. Let op medische aandachtspunten: kies geen koperspiraal bij koperallergie of de ziekte van Wilson, en overleg bij hormoongevoelige borstkanker over alternatieven.

Praktisch: vervangen, verwijderen en controles

Voor anticonceptie laat je een Mirena uiterlijk aan het einde van jaar 8 vervangen; gebruik je hem als baarmoederslijmvliesbescherming bij oestrogeentherapie, dan elke 5 jaar. Een koperspiraal gaat afhankelijk van het type 5-10 jaar mee. Vervangen kan in één afspraak; direct opnieuw plaatsen geeft doorgaans naadloze bescherming. Verwijderen gaat meestal snel via de touwtjes en duurt seconden; je vruchtbaarheid keert meteen terug, dus regel vooraf andere anticonceptie als je niet zwanger wilt worden.

Plan een controle 4-6 weken na plaatsing en verder alleen als je klachten hebt; zelf kun je af en toe de touwtjes voelen. Krijg je pijn, koorts, hevig bloedverlies of mis je de touwtjes, neem dan contact op. Rond je 45-55 houd je de gebruiksduur extra goed in de gaten en stop je meestal op 55.

Veelgestelde vragen over tot welke leeftijd mirena spiraal

Wat is het belangrijkste om te weten over tot welke leeftijd mirena spiraal?

Mirena biedt tot 8 jaar betrouwbare anticonceptie. Wordt hij geplaatst vanaf 45 jaar, dan mag je hem meestal laten zitten tot je 55e. Na 55 is anticonceptie doorgaans overbodig, tenzij er medische uitzonderingen zijn.

Hoe begin je het beste met tot welke leeftijd mirena spiraal?

Noteer je plaatsingsdatum en leeftijd. Bespreek met huisarts: vervangen binnen 8 jaar, of bij plaatsing 45 doorgaan tot 55. Ben je 50+, kies tussen FSH-bloedtest of simpelweg doorgaan tot 55 jaar.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij tot welke leeftijd mirena spiraal?

Veelgemaakte fouten: een Mirena langer dan 8 jaar laten zitten bij plaatsing <45; amenorroe zien als overgangsbewijs; endometrium-bescherming na 5 jaar vergeten bij HST; geen back-up na verwijdering vóór bewezen menopauze; controles overslaan.

Recommended Articles